Ile różnych czarno-białych filmów naprawdę potrzebuje świat? W rzeczywistości wiele produktów jest bardzo podobnych - lub wręcz identycznych (ze względu na tak zwany "rebranding"). Ilford XP2 Super 400 to typ filmu, który jest jedynym (pozostałym) w swojej klasie. Wynika to z faktu, że jest to film czarno-biały oparty na technologii kolorowej. Film kolorowy, który jest całkowicie ślepy na kolory - a zatem jest filmem czarno-białym. Jeśli wydaje się to mylące, pozwolę sobie nieco wyjaśnić.
Ilford XP2 Super 400 dobrze sprawdza się w fotografii ulicznej dzięki wysokiej czułości ISO. To zdjęcie ze Stefansplatz w Wiedniu zostało wykonane aparatem Bronica SQ-Ai i XP2 Super w formacie 120. ©Bjørn Joachimsen.
Ilford XP2 Super 400 jest rozwinięciem modelu XP1, który został wprowadzony na rynek na początku lat 80-tych. Jest to film, który jest wywoływany w kolorowych chemikaliach - dobrze znanym i rozpowszechnionym procesie C41, który jest obecnie dominującym kolorowym procesem filmu negatywowego we wszystkich częściach świata. To jest właśnie mocna strona XP2 Super 400. Ponieważ wykorzystuje on proces C41, może być wywoływany we wszystkich normalnych laboratoriach fotograficznych, także w trybie wywoływania godzinowego. Wywoływanie jest więc dostępne, niedrogie i możliwe do szybkiego przeprowadzenia.
Fotografia nocna z Ilford XP2 Super w Stefansdom w Wiedniu. Zdjęcie zostało wykonane aparatem średnioformatowym Bronica SQ-Ai i teleobiektywem Zenzanon PS 180 mm. Musiałem użyć statywu do tego zdjęcia, ale kiedy pracuję z lustrzankami 35 mm i obiektywami 1.1.4/50 mm, często mogę pracować z ręki z XP2 Super 400 w nocy. ©Bjørn Joachimsen
Film wyróżnia się bardzo dobrą charakterystyką obrazu. Charakteryzuje się bardzo wysoką ostrością i wyjątkowo drobnym ziarnem. Chociaż skład chemiczny i sposób wywoływania są zupełnie inne, właściwości obrazu są porównywalne z filmem Ilford Delta 400 (który jest wywoływany standardową chemią czarno-białą).
Film Ilford XP2 Super 400 bardzo ładnie oddaje błękit nieba, gdy jest używany z filtrem pomarańczowym. Zdjęcie zostało wykonane aparatem średnioformatowym Bronica SQ-Ai i obiektywem Zenzanon PS 1:4/40mm. ©Bjørn Joachimsen.
Od kilku lat intensywnie używam filmu Ilford XP2 Super 400 w aparatach średnioformatowych i małoobrazkowych. Film zapewnia wysoką jakość za każdym razem, a dzięki wysokiej czułości ISO 400 ma bardzo szeroki zakres zastosowań. Kontrast jest umiarkowany, co sprawia, że dobrze nadaje się do skanowania. Zasadniczo skanowanie jest najbardziej atrakcyjnym sposobem reprodukcji dla tego filmu. Ma on znaczną przewagę, jeśli chodzi o skanowanie w porównaniu z tradycyjnym filmem czarno-białym. Wiele skanerów do filmów posiada tak zwaną funkcję "usuwania kurzu/zadrapań w podczerwieni". Oznacza to, że skaner wykrywa nieregularności na powierzchni filmu, a oprogramowanie skanera automatycznie je "retuszuje". Niestety, technologia ta nie działa podczas skanowania "prawdziwego" filmu czarno-białego, ponieważ dochodzi do interferencji ze srebrem obrazu. Tutaj pojawia się zaleta XP2 Super 400. Gotowe negatywy nie składają się ze srebra obrazu, lecz z neutralnych kolorystycznie pigmentów. Oznacza to, że w procesie skanowania można stosować usuwanie kurzu w podczerwieni. Rezultatem są zeskanowane pliki obrazów, które nie wymagają ręcznego retuszu w postprocessingu.
Leopoldstadt, Wiedeń. Mamiya 6MF, obiektyw Sekor 1:3.5/75mm, Ilford XP2 Super 400. ©Bjørn Joachimsen.
Ponieważ medal zawsze ma odwrotną stronę, należy również wspomnieć o wadach XP2 Super 400 w porównaniu z tradycyjnym filmem czarno-białym. Najbardziej oczywistą wadą jest to, że nie można wpływać na skalę tonalną i kontrast negatywu, wybierając różne rodzaje wywoływaczy i rozcieńczeń lub zwiększając lub zmniejszając czas wywoływania. Unikalną cechą tradycyjnej technologii czarno-białej jest możliwość dostosowania różnych parametrów, takich jak ekspozycja, wywoływacz, czas wywoływania, rozcieńczenie, mieszanie itp. w celu uzyskania negatywów o dokładnie takich właściwościach, jakich oczekujemy. Jest to szczególnie przydatne, gdy chcemy powiększyć zdjęcia w ciemni. Z pewnością uzyskasz dobre wyniki z XP2 Super 400 podczas powiększania w ciemni, zwłaszcza jeśli używasz świetnych papierów Ilford Multigrade. Jednak entuzjaści ciemni prawdopodobnie nie są główną grupą docelową dla tego filmu. Najlepiej nadaje się on dla fotografów analogowych, którzy sami nie wywołują zdjęć i nie widzą potrzeby korzystania z procesu wywoływania w celu uzyskania określonej charakterystyki tonalnej gotowego negatywu. W przypadku samodzielnego wywoływania również sprawdza się bardzo dobrze, należy tylko pamiętać, by poinformować laboratorium o czułości ISO światłomierza podczas naświetlania filmu, tak by uzyskać prawidłowy czas wywoływania. Nie ma sensu wyciągać filmu, czyli naświetlać go przy niższym ISO i odpowiednio skracać czas wywoływania. Jeśli chcesz to zrobić, lepszą alternatywą będzie np. Ilford Delta 400. Można jednak obniżyć ISO do 200 i normalnie wywołać film. (Skrócenie czasu wywoływania w procesie C41 może łatwo dać niespójne wyniki i nierównomierne wywoływanie). Film będzie nieco prześwietlony, co pozwoli uzyskać więcej szczegółów w najciemniejszych obszarach. Światła nie będą jednak przepalone. W przypadku filmu XP2 Super 400 nie zaleca się ustawiania czułości ISO niższej niż 200.
©Bjørn Joachimsen.
Jeśli chcesz skupić się na fotografii bardziej niż na pracy w ciemni, XP2 Super 400 to bardzo dobra opcja, która zapewnia ostre i drobnoziarniste negatywy z dobrym rysunkiem od najciemniejszego do najjaśniejszego obiektu.
Zdjęcia pokazane w tym artykule zostały zrobione w Wiedniu aparatami Mamiya 6MF i Bronica SQ-Ai z załadowanym aparatem Ilford XP2 Super 400.
Dowiedz się więcej o naszym ambasadorze Bjørnie Joachimsenie tutaj.